Liftdeuren zwaarder wegens toenemend scootmobielgebruik

Op 15 juli raakte een bejaarde vrouw te Zwolle daardoor zwaar gewond en op 16 juli verongelukte een vrouw uit Nieuwegein. In beide gevallen vielen zij in de liftschacht doordat de liftdeuren bezweken waren nadat de dames er met hun scootmobiel tegen aan waren gebotst. Is verzwaren van de liftdeuren een oplossing?
Ook op eerdere momenten, in oktober 2004 en in augustus 2006, vonden ongevallen plaats doordat scootmobielgebruikers liftdeuren uit hun geleiding reden. In 2004 betrof het een man die tegen de schachtdeuren aanreed waardoor deze bezweken en hij met zijn scootmobiel in de schacht viel. Hij mocht van geluk spreken en raakte slechts licht gewond. Datzelfde gold voor een man die in 2006 de liftkooi inreed op het moment dat de deuren sloten. Hij raakte bekneld en kwam er ook met lichte verwondingen goed van af. Meer info is te vinden op de site van het Liftinstituut onder de rubriek ongevallen.

Twee ernstige ongevallen in één week

In juli werden we opgeschrikt door twee ongevallen direct na elkaar: een 85-jarige vrouw uit Zwolle viel op 15 juli 2,5 meter naar beneden in een liftschacht in een appartementencomplex. Zij was op de begane grond met haar scootmobiel tegen de deuren van de lift aangereden. De deuren werden daardoor geforceerd, de scootmobiel reed gedeeltelijk de schacht in en bleef hangen in de deuropening. De vrouw viel vervolgens voorover, over het stuur, in de liftschacht. Zwaar gewond werd zij naar het ziekenhuis gebracht. Een 69-jarige vrouw uit Nieuwegein kwam een dag later bij een vergelijkbaar ongeval om het leven. Ook zij reed tegen liftdeuren aan die het vervolgens begaven. Zij kwam samen met haar scootmobiel een verdieping lager (kelder) in de schachtput terecht. Volgens getuigenverklaring zou de vrouw nog niet zo lang in bezit zijn van de scootmobiel en was zij onder begeleiding nog aan het oefenen om de bediening machtig te worden. De politie onderzoekt of sprake was van een gebrek aan de scootmobiel of dat er sprake was van een bedieningsfout.

Nader onderzoek

Het liftinstituut in Amsterdam bestudeert op verzoek van de lifteigenaren de ongevallen in Nieuwegein en in Zwolle. Nu is al wel duidelijk dat liftdeuren niet berekend zijn op een aanrijding met een scootmobiel. De krachten die kunnen vrijkomen als de scootmobiel op snelheid is zijn al snel tien keer zo groot als de toelaatbare belasting. De huidige normen houden ook geen rekening met botsingen met een scootmobiel. Ook is duidelijk dat de liften aan alle wettelijke veiligheidseisen voldeden. Ze waren op tijd gekeurd en in orde bevonden. In Nieuwegein had het Liftinstituut de liften enkele dagen voor het ongeval gekeurd.

Ouderenbond wil betere beveiliging liften

Eigenaren van seniorencomplexen moeten stappen nemen om de liften in hun gebouwen beter te beveiligen. Dat meldde ouderenbond ANBO direct na de beide ongevallen.
De bond roept woningcorporaties maar ook Verenigingen van Eigenaren op de liften in hun complexen te controleren en indien nodig maatregelen te nemen. Liftmonteurs, die op het forum van www.liften.startpagina.nl met elkaar van gedachten wisselen, vinden dat deuren best wel wat sterker zouden kunnen, maar dat je eerst moet kijken of je een scootmobiel niet beter kunt beveiligen.

Zorgplicht

Duidelijk is dat een gebouweigenaar op basis van de bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek een zorgplicht heeft voor de veiligheid van de gebruikers van haar gebouw. Een eerste vereiste, waar het gaat om voorkomen van aansprakelijkheid, is het voldoen aan wettelijke eisen. Uit jurisprudentie blijkt dat dit echter niet voldoende is. Als naar aanleiding van ongevallen blijkt dat niet alle gevaren zijn afgedekt door het voldoen aan de wettelijke eisen moeten aanvullende maatregelen worden genomen om niet afgedekte ongevalsrisico?s weg te nemen.

Risicoverlagende maatregelen

Het Liftinstituut is vooralsnog van mening dat alle ongevallen - waar het scootmobiel gebruik van de lift betreft - in de kern veroorzaakt zijn door een gebrek aan de scootmobiel of een fout van de gebruiker. Daarop zou zich in eerste instantie de aandacht moeten richten. Daarnaast zouden risico's verlaagd kunnen worden door het verzwaren van de liftdeuren. Dit is echter wel een kostbare aangelegenheid. Ook zou gedacht kunnen worden aan maatregelen in gebouw of bij lift die tot gevolg hebben dat een scootmobiel alleen met lage snelheid liften kan naderen. De plaats van de drukknoppen kunnen daarbij als aandachtspunt genoemd worden. Hierbij is overigens vermeldenswaardig dat in het algemeen detectiemaatregelen aan scootmobielen bepleit worden (vergelijkbaar met parkeersensoren bij automobielen) door het feit dat aanrijdingen met scootmobielen in het algemeen al tot veel problemen leiden (drukke winkelcentra, verkeer etc.)

Scootmobielverbod

Er zijn nu al gebouweigenaren die nog verder gaan. Zo is er een woningstichting die de scootmobiel weert uit de lift. Daartoe creëerde men een opstelruimte voor scootmobielen bij de ingang vanwaar bewoners met een rollator of te voet hun weg, al dan niet via de lift, kunnen vervolgen. Daarmee niet alleen het risico op ongevallen verlaagd, maar ook de kosten veroorzaakt door beschadigingen van de liftdeuren. Wel is het zo dat sommige bezoekers het verbod negeren.

Wettelijke eisen aan sterkte van liftdeuren

Deuren van oudere liften, gebouwd onder het voormalige Liftenbesluit 1, moeten voldoen aan de norm NEN 1081. Voor nieuwere liften, gebouwd conform het Warenwetbesluit liften, geldt de vervaardigingnorm NEN-EN 81-1. Deze norm schrijft een sterkte-eis voor van 300 N op 5 cm2 voor, waarbij een zekere elastische maar geen blijvende vervorming mag optreden. De bij de aanrijding van een scootmobiel tegen liftdeuren opgetreden krachten zijn een veelvoud van deze waarde.

Door: Koos van Lindenberg

Past uw huidige onderhoudscontract nog bij uw VvE en/of wilt u een prijsvergelijking voor het groot onderhoud?

VRAAG NU EEN VRIJBLIJVENDE LIFTSCAN AAN

Guido van Loon - Appartement & Eigenaar