Legionella wet- en Regel

Legionellabesmetting kan ernstige tot zeer ernstige en soms zelf dodelijke gevolgen hebben. Onder andere om de mogelijkheid van deze besmetting zoveel mogelijk te voorkomen, is er in Nederland een Drinkwaterwet van kracht die eigenaren van collectieve watervoorzieningen voorschrijft wat zij verplicht zijn te doen aan legionellapreventie. De belangrijkste zaken die in deze wet en daaruit voortvloeiende besluiten en regelingen worden genoemd zijn: Risicoanalyse, Beheersplan, Monstername & Zorgplicht.

Geplaatst door: Bioconsult

Prioritaire Installaties & beheersmaatregelen

De risicoanalyse en het beheersplan van prioritaire installaties moet uitgevoerd en opgesteld worden door een BRL 6010 gecertificeerd bedrijf. In prioritaire instellingen is de aanwezigheid van een Risico-analyse en Beheersplan (RAB) verplicht. Ook is het verplicht om aantoonbaar de beheersmaatregelen op het gebied van Legionellapreventie uit te voeren.

Prioritaire Installaties zijn:
- Ziekenhuizen, zorginstellingen of vergelijkbaar
- Gebouwen met een logiesfunctie (hotels, pensions, groepsaccommodaties e.d.)
- Opvangcentra voor asielzoekers
- Gebouwen met een celfunctie
- Badinrichtingen (zwembaden)
- Kampeerterreinen
- Jachthavens
- Truckstops

Onder beheersmaatregelen wordt verstaan:
- Wekelijks spoelen van tappunten
- Maandelijks meten van temperaturen
- Halfjaarlijks nemen van watermonsters
- Jaarlijks spuien van boilers en schakelvaten

Monstername

Het nemen en onderzoeken van watermonsters op de aanwezigheid van legionella moet voor prioritaire instellingen als start gebeuren bij het uitvoeren van de risicoanalyse en vervolgens ieder half jaar. Het aantal monsters, gerelateerd aan het aantal tappunten, is vastgelegd in de RAB.

Zorgplicht

Eigenaren van (collectieve) installaties die niet in bovenstaande lijst voorkomen, moeten er zorg voor dragen dat het drinkwater op het tappunt voldoet aan de wettelijk daaraan gestelde eisen. Zij moeten aan kunnen tonen dat er wordt voldaan aan de legionellawetgeving, door het laten uitvoeren van een risicoanalyse.

Het niet voldoen aan de Legionellawetgeving wordt als economisch delict gezien. Het betekent dat duizenden eigenaren van een (drink) waterinstallatie de opdracht hebben om de veiligheid van hun waterdistributie te garanderen; een taak waar microbiologische, werktuigbouwkundige én juridische kennis nodig is. Bioconsult bundelt die kennis. Zij zorgen ervoor dat de gehele (drink) waterinstallatie wordt gescand en de waterkwaliteit onderzocht.

Monstername en Analyse

Voor prioritaire instellingen geldt dat er halfjaarlijks watermonsters genomen dienen te worden gedaan door een RvA geaccrediteerd laboratorium die een kwaliteitsborgingsysteem hanteren dat gebaseerd is op NEN-EN-ISO/IEC 17025:2005 of een gelijkwaardige norm. De monsters worden genomen en geanalyseerd conform NEN 6265 op de aanwezigheid van legionella. Het aantal monsters hangt af van het aantal tappunten.

Monstername en analyse voor deze installaties moet genomen worden volgens onderstaand schema, welke is verwerkt in de RAB:

Aantal tappunten
Verplicht aantal meetpunten
tot 50
2
51 - 100
4
101 - 200
6
201 - 400
8
401 - 800
10
801 - 1600
12
meer dan 1600
14

Analyse met behulp van kweekmethode

De Legionella-analyse gebeurt volgens een biologische kweekmethode conform NEN 6265. Hierbij wordt een watermonster gefiltreerd. Het residu op het filter wordt uitgezet op een aantal kweekplaten en in een stoof gezet. Hier kunnen de bacteriën groeien. Na zeven dagen wordt vervolgens geteld hoeveel koloniën zich op deze kweekplaten hebben gevormd. Een kolonie wordt verder gedetermineerd op speciale platen (sero-typering). De hoeveelheid en de soort geeft aan of er een legionella-besmetting is.