Scheurvorming gevel

HET PROBLEEM

De eigenaren van een nieuwbouw complex ontdekken na de eerste zomer dat in sommige woningen aanzienlijke scheuren zijn ontstaan in de gevels. Met name de hoekhuizen en dan  op de hoek bovenin de gevel is aanzienlijke scheurvorming ontstaan. Ook is de vervorming van de gevel zichtbaar aan de hand van een wijkende naad tussen één van de puien en het metselwerk. De architect en de aannemer werden er bij gehaald om de oorzaak en schuldvraag te bespreken/onderzoeken. 

HET ONDERZOEK

Voorafgaande aan het onderzoek is de problematiek met de eigenaren, de architect en de aannemer uitgebreid besproken.

Het betreft rij woningen van totaal 18 aan elkaar gebouwde woningen. De woningen zijn in een gebogen vorm gebouwd, de woningen samen vor-men daardoor een gedeelte van een cirkel. De bolle zijde van de cirkel betreft de achterzijde van de woningen, daar waar zich met name de scheuren voordoen. Deze zijde van de woningen is op het zuiden georiënteerd. De totale lengte van de achtergevel van de woningen ligt rond de 100 meter. In de achtergevel op de hoek met de zijgevel van onderhavige woning, is een duidelijke scheur waarneembaar en is zichtbaar dat het metselwerk is vervormt. Het metselwerk van de zijgevel wordt zichtbaar en meetbaar naar buiten gedrukt. Ter plaatste zijn scheuren ontstaan en is tevens bij de pui waarneembaar dat een wijkende naad is ontstaan. Onderin is de naad duidelijk smaller dan bovenin. In de achtergevel zijn op de begane grond en verdieping, woningbrede puien aanwezig. Tussen de puien en boven de bovenste pui is een doorlopende strook metselwerk aanwezig. Deze strook metselwerk is telkens bij de beëindiging van de pui gedilateerd. Deze dilatatie betreft een zogenaamde open dilatatie. Uit onderzoek blijkt dat de meeste van deze dilataties geheel dicht zitten. Aan de binnenzijde van de woning zijn geen scheuren waarneembaar.

DE CONCLUSIES

Boven de puien en tussen de puien in, is sprake van een doorlopende strook metselwerk. Op zich is deze geditaleerd door per woning twee open dilataties toe te passen. Hiermee zou in theotrie per woning telkens sprake zijn van twee maal een naad van ongeveer 4 mm. Nu blijkt dat deze dilataties niet open zijn maar de stenen elkaar op diverse plaatsen raken. Hierdoor is in feite een doorlopende strook metselwerk ontstaan van vele meters lengte. In theorie kan deze strook metselwerk ruim 100 meter lang zijn geworden. Dit zal echter niet het geval zijn, maar wel al snel meer dan 20 meter. Door opwarming zal deze strook uitzetten en drukt de zijgevel weg. In het ontwerp staan duidelijk dilataties aangegeven en in ieder geval een dilatatie op de hoek van de wioning. Deze is niet aanwezig.

Conclusie: Door het ontbreken van goede en deugdelijk dilataties drukt het uitzettende metselwerk de kopgevel weg. Hierdoor is scheurvorming ontstaan en zelf een pui geheel uit zijn ankers getrokken.

HET HERSTEL

Om de scheurvorming tegen te gaan zal de werking van de gevel moeten worden opgevangen. Daartoe zal in de eerste plaats alle nu aanwezige dilataties opebn moeten worden gezaagd, zodat per womning de lengteverandering kan worden opgevangen. Verder is het raadzaam om op de hoek, in de zijgevel alsnog een ditalatie aan te brengen. De gevels moeten dan wel goed verankerd zijn aan de achterliggende constructie omdat de stijfheid uit de hoekverbinding wordt gehaald. Wat betreft het ontzette deel van de gevel en de gescheurde delen, is het het beste deze af te breken en opnieuw op te metselen.