150.000 kWh bespaard

Ze maken indruk, de twaalf geschakelde Stoa Torens in Maastricht. Uitkijkend over de Maas en het Charles Eyckpark leveren deze door Aurelio Galfetti en Luigi Snozzi ontworpen appartementencomplexen een fraai plaatje op. Het meest imponerende aan deze torens is echter niet het uiterlijk, maar de enorme besparing op de energienota die met behulp van Efficiënt Energie gerealiseerd is.

Maar liefst 150.000 kWh! Herman van de Berg directeur van Efficiënt Energie nam Appartement & Eigenaar mee langs alle bespaaroplossingen.

Laten we maar meteen met de deurin huis vallen: 150.000 kWh besparing op jaarbasis?! Hoe?

‘Laten we bij het begin beginnen,’gaat Van den Berg van start. ‘ Er zijn drie VvE’s actief binnen de twaalf Stoa Torens en alle drie de VvE’s hadden tekampen met hoge energienota’s.
Tijd om actie te ondernemen en advies in te winnen. En zo kwam Efficiënt Energie in beeld. Na een grondige inspectie hebben we een energiescan gemaakt en advies uitgebracht, met als eindresultaat een flinke besparing.’

Wij horen graag meer over dat advies

Van den Berg: ‘We hebben ons in eerste instantie geconcentreerd op de verlichting en gekeken welke aanpassingen we hier konden doen. Ons advies was om alle bestaande verlichting - behalve in de parkeergarages en lift - te vervangen voor ledverlichting. Hierbij hebben we gekozen voor een zogenaamde retrofit- oplossing. Dat wil zeggen dat we de bestaande armaturen omgebouwd hebben. Er mankeerde niets aan het buitenwerk van de armaturen, het ging enkel om het binnenwerk. We vinden het belangrijk om duurzaam te werken, dus waarom dan onnodig afval produceren? Ook prettig is dat het schilderwerk ook niet aangepast hoeft te worden. Bij het vervangen van de complete lamp, moet toch ook vaak het één en ander weer van een nieuwe verflaag voorzien worden omdat de nieuwe armaturen zelden net zo groot zijn als de oude. Voor de Stoa Torens hebben we gekozen voor led-verlichting met een corridorfunctie. Dat wil zeggen dat de verlichting, wanneer er geen beweging wordt gedetecteerd in een dimstand gaat branden. Dit levert een besparing op van ongeveer 85%.’

Waarom een corridorfunctie?

Van den Berg legt uit: ‘Heel vaak zie je dat er in appartementencomplexen 24 uur per dag licht brandt op plekken waar echt niet 24 uur per dag bewoners aanwezig zijn. Omdat wij wel eens wilden weten hoeveel uur er gemiddeld in een etmaal mensen in die ruimtes aanwezig zijn, hebben we metingen verricht. Daaruit blijkt dat er gemiddeld anderhalf uur per dag verkeer is in die ruimtes. De andere tweeëntwintig en een half uur brandt in veel gevallen de verlichting volop voor niets. Nou ja niet voor niets, want dat kost dus geld!’

Een lamp in dimstand verbruikt toch evengoed stroom?

‘Ja dat klopt,’ vervolgt Van den Berg ‘echter bij deze ledverlichting schakelt de verlichting terug naar 10 procent. Bij een lamp met een vermogen van 20 Watt wil dat dus zeggen dat de lamp terugschakelt naar 2 Watt. Een andere mogelijkheid is verlichting waarbij er pas licht gaat branden als er beweging is. Dat betekent echter wel dat je altijd een donkere ruimte in stapt. Diverse bewoners van de Stoa Torens hadden aangegeven dit niet prettig te vinden. Daarom hebben we gekozen voor deze oplossing. De sensoren van deze verlichting ‘kijken’ of er beweging is. Wanneer dit niet het geval is, schakelt de verlichting terug naar 10 procent.
Zo brandt er behalve de noodverlichting altijd een lamp en wordt niemand door de duisternis overvallen.’

Oh ja, de noodverlichting, hoe zit het daar eigenlijk mee? 

Van den Berg reageert direct: ‘Oh ja, de noodverlichting, dat zeg je goed. Wat heel vaak voorkomt in appartementencomplexen is dat de eigenaren zich totaal niet bewust zijn van de noodverlichting en dus ook niet van het bijbehorende onderhoud. De lampjes in de noodverlichtingsarmaturen moeten ieder jaar vervangen worden, dat zijn algemene voorschriften. De accu’s die er voor zorgen dat het licht aangaat als de spanning wegvalt dienen elke vier jaar vervangen te worden. Meestal gebeurt dit echter niet. De bewoners van de Stoa Torens wisten eigenlijk niet goed hoe het onderhoud van de noodverlichting. Na onderzoek van ons bleek dat er sprake was van achterstallig onderhoud. Ook hier hebben we gekozen voor een retrofit-oplossing. Dat was voor de VvE voordeliger dan het vervangen van de complete armaturen.’

De Stoa Torens zijn voorzien van een parkeergarage, wat hebben jullie met die verlichting gedaan?

Van den Berg: ‘De verlichting in de parkeergarage bestond uit TL-armaturen, deze waren allemaal zo langzamerhand wel aan vervanging toe. Ons advies hier was om de armaturen te voorzien van een T5 adapter en een T5 lamp en om ook weer bewegingssensoren toe te passen. Dit leverde een besparing op van rond de 40%. Overigens branden er bij de ingang van de parkeergarage wel altijd twee TL’s, zodat de bewoners niet een donker gat in rijden.’

Waarom hier geen ledverlichting?

‘We zoeken altijd voor iedere toepassing de juiste lichtbron. Voor de parkeergarages van de Stoa Torens bleek dat de T5 buis en adapter. De T5 adapter en lamp zijn uitontwikkelde producten”, legt Van den Berg uit “dat wil zeggen dat we precies weten hoe prestaties zijn en hoe lang ze meegaan. Bovendien kost het vervangen van de conventionele TL-buizen voor onze oplossing een derde van het kostenplaatje als we voor ledbuizen waren gegaan. Belangrijk is ook dat de T5-buis doet waar hij voor staat. Als de fabrikant aangeeft dat de buis 20.000 uren meegaat, dan heeft hij aan het eind van die uren nog altijd de lichtopbrengst zoals aangegeven op de verpakking.’

Wat leverde jullie inspectie nog meer op?

Van den Berg: ‘De drie VvE’s hebben allemaal een eigen electrameter voor de algemene ruimtes, de parkeergarage en de opritverwarming. De meterstanden werden door leden van de VvE bijgehouden en hieruit bleek dat één van de VvE’s een aanzienlijk hoger verbruik had dan de andere twee. Aan ons het verzoek om uit te zoeken waar dit door veroorzaakt werd. Door diverse energiemeters te plaatsen kwamen we er achter dat de oorzaak gezocht moest worden bij de opritverwarming. Al snel kwamen we er achter dat deze het hele jaar door aan stond. Je kon hier zo’n beetje een eitje op bakken! Dat hebben we snel verholpen wat direct al een enorme besparing opleverde. Ook de hydrofoorinstallatie hebben we aan een onderzoek onderworpen. En wat bleek, de frequentiegeregelde besturing was overbrugd! Het verhaal gaat dat er ooit een bewoner geklaagd had bij de installateur over drukverlies wanneer ze de kraan open deed. De installateur heeft toen de frequentiegestuurde regeling overbrugd.’

Wat gebeurde er door die overbrugging?

‘Belangrijk om te weten is wat zo’n regeling precies doet’, aldus Van den Berg. ' Wanneer er ergens in het complex water gebruikt wordt en de waterdruk wat lager wordt, start de elektromotor van hydrofoor heel langzaam op en gaat langzaam draaien om zo de waterdruk weer op peil te brengen. Wanneer de druk weer op peil is, gaat de motor van de hydrofoor weer langzaam uit. Alles gaat dus in een laag tempo. Door die overbrugging ging de motor op vol vermogen draaien zodra de waterdruk lager werd. Dit duurde dan een paar minuten waarna hydrofoor uitschakelde. Die regeling levert zo’n 50% energiebesparing op, door deze te overbruggen werd er dus aanzienlijk meer verbruikt. Je kunt het vergelijken met een auto, als je bij elk stoplicht keihard optrekt, dan verbruik je enorm veel brandstof. Zo werkt het ook bij de elektromotor als hij twee tot drie minuten op vol vermogen moet draaien.’

Over draaien gesproken, ik had begrepen dat er ook iets met de ventilatoren is gedaan?

Van den Berg: ‘Ja dat klopt. Nadat we hadden gehoord dat een aantal ventilatoren op het dak stuk waren gegaan hebben we her en der nagevraagd hoe het zat met het onderhoud. Het bleek dat er de afgelopen jaren nauwelijks onderhoud aan was gepleegd. Ons advies was om de ventilatoren en met name de vleugels schoon te maken. Door het vuil op de vleugels ontstaat er onbalans en dit is funest voor de lagers. Die gaan hierdoor eerder stuk. Het advies met betrekking tot de ventilatoren levert niet zozeer een energiebesparing op, maar wel een kostenbesparing omdat de ventilatoren langer meegaan.’ 

We zijn zo’n beetje van onder tot boven langs alle adviezen gelopen, maar zouden bijna de entree vergeten. Hoe zit het daarmee qua verlichting?

Van den Berg: ‘Zoals je kunt zien zijn de hallen vrij hoog en komt er voldoende daglicht binnen. Overdag is hier nauwelijks verlichting nodig. De VvE heeft ervoor gekozen om bij de entree voor verlichting voorzien vanlichtsensoren te kiezen. Zodra het buiten donker wordt gaat deze verlichting vanzelf aan en blijft branden tot het weer licht wordt.  Dit is misschien niet de meest energie-efficiënte oplossing, maar soms gaat comfort voor. Een verlichte entree voelt als een warm welkom. Wat ons betreft mag besparen nooit ten koste van comfort gaan. En met alle besparingen die deze VvE’s hebben gerealiseerd mag zo’n lampje bij de entree best wel.’

Samengevat?

Van den Berg: ‘Een goed advies op het gebied van energiebesparing kan een VvE heel veel opleveren. Voor wat betreft de Stoa Torens zijn er op advies van Efficiënt Energy in totaal 660 verlichtingsarmaturen, waaronder ook de noodverlichting gemoderniseerd. De berekende en behaalde energiebesparing kwam uit op 80% van het verbruik. De terugverdientijd van alle aanpassingen ligt rond de 2,5 jaar. De VvE’s hebben dankzij deze aanpassingen op jaarbasis 150.000 Kwh bespaard.’

Duurzaam collectief Appartement & Eigenaar

Meer weten over de mogelijkheden op het gebied van duurzaam energie besparen voor uw VvE? Meld u dan via www.appartementeneigenaar.nl/duurzaam aan en ontdek wat de mogelijkheden zijn. Wie weet staat Herman van den Berg van Efficënt Energy dan binnenkort wel bij u op de stoep.