Wonen aan het water

Waarom is wonen aan het water zo populair? Wat trekt ons zo aan in een waterrijke omgeving? Appartement & Eigenaar ging op onderzoek uit

Gepubliceerd: 31 augustus 2015

Wonen & waarde

In eerste instantie kopen we een appartement om lekker in te wonen. Toch zien veel mensen de aanschaf van een appartement ook als een investering voor later. Behalve het woongenot speelt een eventueel financieel gewin ook een rol. Het zou toch erg prettig zijn als het appartement bij verkoop meer opbrengt dan waar we het voor hebben gekocht. Een belangrijk aspect voor de waarde van het appartement is de locatie. Welke meerwaarde kan een locatie bieden? ?In de eerste aflevering van deze nieuwe rubriek onderzoekt Appartement & Eigenaar de waarde van wonen aan het water. 

Even voorstellen:

Sterre Hijlkema heeft een brede interesse en passie voor stedelijke ontwikkeling. Als MSc. Urban Geography is ze afgestudeerd op cocreatie in het grootste kluswoonproject van Nederland: DeFlat in Amsterdam. Met haar onderzoeksbureau Sterre & Stad richt zij zich op thema’s als creatieve broedplaatsen, stedelijke vernieuwing door zelforganisatie en organische gebiedsontwikkeling. Sinds een jaar werkt zij bij Platform31 in team wonen. ?

 

De aantrekkingskracht van water

Waarom is wonen aan het water zo populair? Wat trekt ons zo aan in een waterrijke omgeving? Appartement & Eigenaar ging op onderzoek uit en stuitte op de thesis uit 2012 van Sterre Hijlkema, die exact over dit onderwerp gaat. We vroegen haar om een toelichting.

Een aanlegsteiger voor je eigen bootje, een fijne visstek, kwakende eenden en dobberende zwanenfamilies. De weerspiegeling van de lucht in het water, boten die af en aan varen, watersport. Appartementen aan het water zijn geliefd, maar waarom? Wat maakt wonen aan het water nou zo aantrekkelijk?

Sterre Hijlkema: “Achterhalen welke aspecten water nou zo aantrekkelijk maken, was een van de motivaties van mijn onderzoek. Water is een levensbehoefte. Het lijkt erop dat het daardoor diep in ons bestaan geworteld is. In het verleden was het belangrijk om dicht bij water te wonen voor drinkwater, jacht en later handel. Dat speelt volgens sommige theorieën mee bij de onbewuste aantrekkingskracht die water op ons heeft.”

Van noodzaak naar voorecht?

De noodzaak om aan het water te wonen is in Nederland al lang niet meer van toepassing. Toch heeft het water een haast onweerstaanbare aantrekkingskracht op ons. Wat is dat toch? ?In onze huidige samenleving gaat er een zekere luxe uit van wonen aan het water. Waar zit ‘m dat in? Hoe beleven we wonen aan het water? Volgens het onderzoek van Hijlkema hangt het van de woonlocatie af hoe we het water beleven. In de stad ervaren we water op een andere manier dan in de buitenwijken.

Hijlkema: “Opmerkelijk is dat waar bij het wonen aan de rand van de stad de rust en het natuurlijke element een grote rol spelen, het bij ‘t stedelijke water juist om de bedrijvigheid op het water gaat. Ik heb voor mijn onderzoek gesproken met mensen die aan het water wonen. De mensen in de stad typeerden zichzelf als mensen die midden in het leven willen staan. De reuring van de stad en de levendigheid rondom het water waren voor deze appartementbewoners de voornaamste reden om te kiezen voor een appartement in de stad aan het water. De mensen die de voorkeur gaven aan het water aan de rand van de stad hadden juist heel bewust kozen voor de natuur en de rust van het wonen buiten de stad. In deze laatste groep zaten ook de meeste gezinnen.

Wat trouwens ook een hele belangrijke motivatie bleek voor het wonen aan het water in de stad was een zekere rechtzekerheid op privacy. Door het water rondom het complex is de kans dat er voor de deur gebouwd gaat worden vrijwel nihil. Een van de deelnemers zei: ‘Ik krijg geen buren, want hier is water’. Dat vergrootte voor hem het gevoel van vrijheid en bood hem een garantie dat het uitzicht onveranderd zou blijven. Dat vrije gevoel werd door zowel mensen in de stad als mensen aan de rand van de stad vaak genoemd als reden om aan het water te willen wonen.
Het weidse uitzicht geeft een gevoel van vrijheid. Dat het uitzicht een belangrijke rol speelt blijkt ook wel uit het feit dat de mensen bij het inrichten van hun appartement rekening houden met het uitzicht. De inrichting van de woning is waar mogelijk op het water gericht.”

Of het ons nou gaat om de natuurlijke rust buiten de stad of om de bedrijvigheid als we aan stadswater wonen, het uitkijken op een waterpartij blijkt dus belangrijk te zijn. Zelfs als we verder geen activiteiten op of aan het water ontplooien, genieten we van het telkens veranderende beeld en geven we dat een rol in onze inrichting en ons woongenot. Water verandert mee met de seizoenen, het weer en het tijdstip van de dag. En afhankelijk van het soort water is er ook het vaarverkeer dat voor een boeiend uitzicht zorgt.

Het bruist van het leven rondom het water

Wonen aan het water is ook op sociaal gebied aantrekkelijk. Wie wel eens op een terrasje aan het water heeft gezeten kent de aantrekkingskracht van de gezellige bedrijvigheid in en om het water. Pleziervaart en, afhankelijk van het water, beroepsvaart komt voorbij. Vissers wordenaangesproken door voorbijgangers of ze al wat gevangen hebben. Rondom het water lijkt contact maken ons gemakkelijker af te gaan en staan we zelf meer open voor aanspraak. Een stukje varen is voor veel mensen het ultieme genieten van het water, gezellig met vrienden genieten van het water.
Dat verklaart misschien ook wel waarom het water zo’n positieve invloed op ons heeft.

Hijlkema: “Wonen aan het water speelt inderdaad een rol bij het leggen en onderhouden van sociale contacten. Ik heb verschillende mensen gesproken uit de Kop van Zuid in Rotterdam. Dit voormalige havengebied is heringericht tot woongebied. Hier speelde de scheepsvaart een grote rol bij de sociale contacten. Met name de grote boten weten veel bekijks te trekken. Mensen blijven staan kijken en beginnen gesprekken met elkaar over wat ze zien. Een van de ondervraagden zei: ‘Het is niet het water zelf wat mij aantrekt, maar de fantastische schepen.”

Nieuw water in oude stadskernen

Dat wonen aan het water populair is, zie je ook steeds vaker terug bij herontwikkelingsprojecten. De Catherijne singel in Utrecht die weer in ere hersteld wordt, de Gedempte Oude Gracht in Zaandam waar weer water doorheen stroomt, de Kop van Zuid in Rotterdam waar een voormalig havengebied is heringericht tot woongebied en de Merwedekanaalzone die zich in een hoog tempo ontwikkelt tot aantrekkelijk woongebied.

Hijlkema: “De gemene deler bij alle deelnemers aan mijn onderzoek is dat ze zich bevoorrecht voelen, rijk, gelukkig, trots en tevreden door hun woonlocatie aan het water. Het water is geen op zichzelf staande factor, maar is verbonden met diverse factoren die woongenot opleveren.”

Waarom helpt water ons ontspannen??

De wetenschap ondersteunt ons idee dat water positieve effecten op ons kan hebben. Volgens de Amerikaanse psychologen Rachel en Stephen Kaplan bijvoorbeeld, helpt in een natuurlijke omgeving je om de volgende vier stappen te doorlopen. Dit heet de Attention Restoration Theorie. ?

1 Willekeurige gedachten zoemen door je hoofd en verdwijnen langzaam.
2 Onbewust herstel je van geestelijke vermoeidheid.
3 Verwaarloosde gedachten en belangen worden verwerkt. Je hoofd wordt verder ‘leeggemaakt’.
4 Reflectie op je leven, waardoor prioriteiten, mogelijkheden, handelingen en doelen aan bod komen.
Bron: www.lis-geinspireerdleven.nl

Heeft wonen aan het water ook echt meer waarde?

Als eigenaar en bewoner worden we dus blij van een woonlocatie aan het water, maar vertaalt zich dat ook in een hogere financiële waarde van zo’n huis? Uit een onderzoek van de econoom Luttik in 2000 blijkt van wel. In Nederlandse steden verhoogt water in de woonomgeving de huizenprijzen aanzienlijk; tot wel 12 procent. Hierbij wordt de huizenprijs hoger naar gelang het water dichterbij is. In Nederland werd in de jaren negentig pas voor het eerst onderzoek gedaan naar de waarde van de woonomgeving. Het onderzoek spitste zich hier vooral toe op de invloed van groen en water op de waarde en de prijsvorming van woningen ?Uit woonwensenonderzoek blijkt dat groen en water kenmerken zijn waar woonconsumenten veel waardering voor hebben. De resultaten van onderzoeken uit zowel binnen- als buitenland wijzen in dezelfde richting: in het algemeen hebben open (groene) ruimte, water en verschillende landschapstypen een positief effect op de prijs.

 

Wat cijfers

De waarde van wonen aan water is afhankelijk van hoe ver een huis van het water af staat. Huizen dalen in waarde naarmate ze verder van water af staan. Dit effect houdt op bij ongeveer 600 meter. Dit is twee keer zover als hetzelfde effect dat wordt gevonden voor afstand tot open groene ruimte. Een huis dat op 50 meter afstand staat van water is gemiddeld 900 euro minder waard dan een zelfde huis dat direct, d.w.z. op nul meter afstand, aan het water staat. Dit is gebaseerd op een gemiddelde huizenprijs in de steekproef in het jaar 2005 van 225 duizend euro. Deze waardedaling neemt toe tot 1.700 euro op 100 meter afstand en 6.500 euro op 600 meter afstand. Een huis dat direct aan het water staat kan met andere woorden maximaal 6.500 euro meer waard zijn dan een huis dat op 600 meter afstand van het water staat.
(Deze cijfers zijn gebaseerd op een onderzoek naar laagbouwhuizen: Bron Studie De Baten van Wonen aan Water)

Woningaanbod

Op zoek naar een appartement met uitzicht op water of in de directe nabijheid van water? Bekijk dan het actuele aanbod per procvincie op www.appartementeneigenaar.nl 

ONLINE

Meer lezen over de meerprijs van woonlocaties?
http://www.pbl.nl/publicaties/2006/De-prijs-van-de-plek

Het hele onderzoek van Sterre Hijlkema is hier te lezen?
http://sterrehijlkema.nl/

VvE Helpdesk Advies nodig voor uw VvE?

Raadpleeg onze VvE Helpdesk, een praktische vraagbaak en sparringpartner die uitkomst biedt bij uw VvE vraagstukken.

Reacties Laat een bericht achter
Log in met uw profiel

Om een reactie te kunnen plaatsen heeft u een profiel nodig.

Inloggen
Leeslijst
Wilt u meer dan 3 items lezen?

Lees direct verder tot en met 10 items per maand met een gratis Basis-profiel.

Gratis aanmelden
Wij waarderen uw privacy.
Wij en onze partners gebruiken technologie, zoals cookies, op onze website om advertenties te personalificeren en om verkeer te analyseren. Door op accepteren te klikken gaat u akkoord met ons Privacy & Cookiebeleid.