Watermanagement op VvE schaal

Groene daken; een dijk van een oplossing

Gepubliceerd: 07 mei 2015

Beton, bestrating… Nederlandse buurten worden steeds minder groen, terwijl we ons allemaal prettiger en gezonder voelen in een omgeving die groeit en bloeit. Is er een oplossing? Ja, en dichterbij dan u denkt.

Verschillende milieugroeperingen luidden onlangs de noodklok. Doordat er zoveel groen plaatsmaakt voor bestrating en bebouwing, ontstaan problemen.Neem alleen al de opvang van regenwater.

Hoe minder bomen, planten en gras, hoe meer water er moet worden afgevoerd via de riolering, des te groter de kans op overstromingen. Helemaal nu ons veranderende klimaat steeds hevigere, zomerse buiten met zich meebrengt. Dat is een probleem, maar als VvE kunt u een bijdrage aan de oplossing leveren. Simpelweg door meer groen aan te leggen. Met behulp van begroeide daken en gevels en beplanting rondom het com- plex. Daarmee wordt het wonen meteen ook een stuk aangenamer, want wonen in een groene omgeving, woont nu eenmaal prettiger. En gezonder. Appartement & Eigenaar sprak met een drietal deskundi- gen over de mogelijkheden.

Waterbuffer

“Er veranderen dingen in het klimaat, zo zien we onder andere dat piekbuien toe- nemen, tijdens dit soort regenbuien valt er in een korte tijd heel veel water naar beneden waarbij het rioolstelsel over- belast raakt”, aan het woord is Harmen Riemens van ZinCo. “Vanuit de water- schappen komt er steeds meer aandacht voor waterberging. Begroeide daken zijn een interessant compensatiemiddel bij nieuwbouw, maar ook bij bestaande bouw bieden begroeide daken groendaken de mogelijkheid om hemelwater op te van- gen en vast te houden. Met een eenvou- dig begroeid dak kan al dertig liter water worden gebufferd.”
Onderzoek heeft aangetoond dat een groendak ongeveer 50% van het regen- water kan opnemen en terug afgeven in de atmosfeer. Dit zorgt voor een aanzienlijke ontlasting van het rioleringsstelsel, waardoor het overstromingsgevaar en de belasting van de waterzuivering ver- mindert. Indien we er van uitgaan dade oppervlakte van groendaken sterk toeneemt, kunnen zij in de toekomst ook een handig wapen worden tegen over stromingen. Riemens vervolgt: “Het groene dak zorgt daarnaast voor een stukje bescherming van de dakbedekking. De beplanting beschermt tegen de uv-straling. Het bedekt de dakbedekking waardoor deze langer meegaat en de levensduur verlengt.

Groen, een natuurlijk filter

Fijnstof veroorzaakt hartproblemen en verergerd longziektes. Het RIVM heeft berekend dat jaarlijks 18.000 mensen in Nederland voortijdig overlijden door blootstelling aan fijnstof. Dat is een zorgwekkend aantal. Diverse elementen in de natuur kunnen fijnstof afvangen, waardoor het samen met het regenwater in het riool spoelt. Echter doordat steeds meer groen ver- dwijnt, neemt de hoeveelheid fijnstof in de lucht toe. Extensieve groendaken kunnen ongeveer 1,5 kilo fijnstof per hectare opnemen. Dit levert op de korte termijn geen voordeel op voor de VvE, maar heeft wel meer- waarde op de lange termijn.”

Duurzame voordelen

Hans Smulders van T&G: “De waterbuf- fering en bescherming van de dakbedekking zijn uiteraard ook duurzame voordelen. Daarnaast kun je doormiddel van een groendak met de juiste beplan- ting de CO2-uitstoot reduceren. Maar ook fijnstof wordt opgevangen. Bovendien absorberen deze daken geluid, terwijl beton geluid juist terugkaatst. Elk dak heeft z’n eigen kwaliteiten en afhankelijk van de omstandigheden kan je er weer andere voordelen uithalen. Wanneer je bijvoorbeeld niet midden in de stad of aan een drukke weg woont, kan je je meer richten op het bufferen van water in plaats van het reduceren van geluid en CO2-uitstoot. De samenstelling van de sedum, de dichtheid en de begroeiing zijnmedebepalend voor de eigenschappen van het dak. Voor een optimaal resultaat is het dan ook belangrijk in zee te gaan met een partij die de knowhow heeft om het beste uit het dak te halen.” is te vergelijken met de opvangcapaciteit van een volwassen boom. Groendaken dragen dan ook – met name in steden positief bij aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. 

Waterbuffering en rioolontlasting door groene daken

Begroeide daken slaan regenwater op in de planten en het substraat en laten het door middel van verdamping terugkeren in de atmosfeer. De hoeveelheid water die in het begroeide dak opgeslagen kan worden is uiteraard afhankelijk van de dikte en het substraattype en ook het type drainage en de gebruikte plantensoorten spelen een rol hierbij.

Over de bloemetjes en de bijtjes

Riemens: “Begroeide daken verbeteren de biodiversiteit. Biodiversiteit wil zeggen alle verschillende soorten planten en die- ren die we op aarde hebben. Sedumdaken zijn een bron van voedselvoorziening voor nuttige insecten. We zijn continu op zoek naar manieren om deze daken interessanter te maken voor zowel mens als dier. Zo hebben wij nu een bijen en vlindermengsel in het assortiment. Deze nectarrijke beplanting trekt bijen en vlinders aan. Door de juiste verhouding tus- sen substraat en een variëteit aan planten wordt de biodiversiteit gestimuleerd.”

Kan elk dak een groendak worden?

Riemens: ”Het belangrijkste bij het toepassen van een begroeid dak is de dakbelasting. De dakbelasting is de meest beperkende factor bij het bepalen welk soort dak het wordt, intensief of exten- sief en wat daarbinnen de mogelijkheden zijn. Bij sedumdaken moet men uitgaan van ongeveer 90 kilo waterverzadigd gewicht. Bij intensieve daken loopt het gewicht al heel snel enorm op.” Smulders: “Je hebt met betonconstruc- ties te maken, daarop moet iets worden aangebracht. Je moet je water kunnen afvoeren, een bemesting laag creëren en de beplantingshoogte en een waterbuffe- ring aanbrengen. Onze ervaring is echter dat in principe is voor elk dak een juiste oplossing te bedenken is.” Smulders vervolgt: “Het mooiste is als er een goede samenwerking is tussen de dakdekker en het bedrijf dat het be- groeide dak aan gaat brengen. Dit is ook prettig met het oog op garantie en ver- antwoording. Er zijn veel ontwikkelingen op het gebied van materialen en oplos- singen. Het gaat te ver om daar nu diep op in te gaan. Een fijne ontwikkeling is dat het dankzij nieuwe constructiesoor- ten mogelijk is om voor langere periodes garanties af te geven.”

Tips voor de VvE

Riemens: “Wij adviseren altijd om in zee te gaan met gecertificeerde bedrijven, be- drijven met bijvoorbeeld een Groenkeur keurmerk. Deze bedrijven beschikken over alle expertise die noodzakelijk is en staan ook garant voor een goed eindre- sultaat. Ook bij de aanleg van daktuinen en begroeide daken geldt dat goedkoop duurkoop is. Het meest voorkomende probleem is het ontbreken van een drainagelaag. Slecht aangelegde daken functioneren niet en uiteindelijk gaat de beplanting vaak dood. De beplanting heeft voldoende ruimte en voeding nodig, 60 mm aan groeiruimte is voldoende voor de meeste sedumsoorten. Minder is vragen om problemen.”

George van Lith van T&G: “Voor inrichting en beheer willen wij onze opdrachtgevers graag goed adviseren en ontzorgen. Een goed plan van aanpak verdient zichzelf namelijk altijd terug. Indien bij- voorbeeld bij een daktuin gekozen wordt voor een (te) minimale constructie geeft dit niet het gewenste eindbeeld en veel problemen (lees kosten) in het beheer.”

Onderhoud

Riemens: “Het onderhoud bij de exten- sieve groene daken komt neer op twee maal per jaar het verwijderen van onge- wenste kruiden en zaailingen van bomen. Daarnaast is het belangrijk dat de hemel- waterafvoeren gecontroleerd worden en de functie van het dak nog steeds is zoals men voor ogen had bij de aanleg. De aanleg voor een eenvoudig extensief begroeid dak is ongeveer tussen de 35 en 60 euro per vierkante meter. Het een en ander is ook afhankelijk van de bereik- baarheid van het dak. Dan heb je een onderhoudsvriendelijk groendak inclusief beplanting substraat en drainage-op- bouw. Voor het onderhoud kan de VvE bij een dergelijk dak uitgaan van ongeveer 3 à 5 euro per vierkante meter per jaar.”

En als een begroeid dak geen optie is?

Van Lith: “We kunnen dan werken met groene gevels. Hier zijn ook weer diverse mogelijkheden en systemen voor op de markt. Welke systeem het beste is, is geheel afhankelijk van de situatie. Gevel- bekleding heeft, net als groene daken ook een isolerende werking. Dit heeft met name betrekking op de instralingswarm- te van de zon, die wordt hier door geredu- ceerd. Je bouwt als het ware een extra schil rond de gevel waarmee je de gevel beschermt tegen weersinvloeden.” Smulders: “Op dicht bebouwde locaties waar veel gebouwen kort op elkaar staan en de beleving erg grijs is, kan je met de gevelbeplanting een andere, groene, sfeer creëren. En ook hier helpt de beplanting ook weer bij de reductie van de CO2-uit- stoot en de opvang van fijnstof.”

Is het onderhoud voor gevelbeplanting ingewikkelder?

Smulders: “Nee hoor. Uiteraard vergt het wel onderhoud, maar hoe intensief dit is hangt af van de beplanting en de constructies. Er zijn bijvoorbeeld diverse bewateringssystemen om er voor te zorgen dat het vochtgehalte op peil blijft. De mogelijkheden gaan heel ver, waardoor heel veel kan zonder dat het onderhoud heel kostbaar en ingewikkeld wordt”.

Welke mogelijkheden zijn er nog meer voor VvE’s om het appartementencomplex een groene uitstraling te geven?

Van Lith: “Bij veel appartementencom- plexen kan de entree wel wat extra groen gebruiken. In het verleden werd alles dichtgestraat, echter de plekken waar bestrating niet noodzakelijk is, kunnen prima beplant worden. Dat zien we nu ook steeds meer gebeuren.” Smulders: “Door bijvoorbeeld gebruik te maken van een simpele bodembedekker bij de entree krijg je al een groen accent. Maar ook hagen en vormboven zijn mooie oplossingen om een groene uitstraling te creëren. En uiteraard kan men ook op diverse plekken bloembakken plaatsen. Door deze elk seizoen onder handen te nemen is er telkens wat nieuws om naar te kijken en van te genieten. Zo kan een sober gebouw een hele luxe uitstraling krijgen met behulp van de juiste beplan- ting rondom het pand.”

Meer informatie over de invloed van groen op onze gezondheid: www.kcwz.nl

VvE Helpdesk Advies nodig voor uw VvE?

Raadpleeg onze VvE Helpdesk, een praktische vraagbaak en sparringpartner die uitkomst biedt bij uw VvE vraagstukken.

Reacties Laat een bericht achter
Log in met uw profiel

Om een reactie te kunnen plaatsen heeft u een profiel nodig.

Inloggen
Leeslijst
Wilt u meer dan 3 items lezen?

Lees direct verder tot en met 10 items per maand met een gratis Basis-profiel.

Gratis aanmelden
Wij waarderen uw privacy.
Wij en onze partners gebruiken technologie, zoals cookies, op onze website om advertenties te personalificeren en om verkeer te analyseren. Door op accepteren te klikken gaat u akkoord met ons Privacy & Cookiebeleid.