Tips voor een comfortabel (en vooral gezond!) binnenklimaat

Omdat we veel tijd binnenshuis doorbrengen is het belangrijk om het binnenklimaat aangenaam en gezond te houden. Een goede ventilatie is dan ook gewenst. Maar hoe werkt dat nou precies, dat ventileren en wat zijn de mogelijkheden?

Als richtlijn geldt dat er per persoon minimaal 25 m3 lucht per uur ververst moet worden. Voorwaarde hierbij is dat er geen bijzondere vervuilingsbronnen (bijvoorbeeld sigarettenrook) zijn.
Wat is de beste manier om het binnenklimaat gezond te houden?

Belangrijk is dat de lucht binnenshuis doorlopend ververst wordt, 24 uur per dag, alle dagen van het jaar. Om dit te bereiken, is een goede ventilatie noodzakelijk. Ventileren zorgt ervoor dat frisse lucht wordt aangevoerd en vervuilde lucht wordt afgevoerd. Overigens is ventileren níet hetzelfde als luchten!

Wat is het verschil tussen ventileren en luchten?

Bij luchten worden er één of meerdere ramen en deuren tegen elkaar opengezet, waardoor alle lucht in de ruimte in één keer ververst wordt. Vaak wordt de thermostaat uitgezet, omdat anders de verwarming aanslaat. Bij luchten wordt de lucht snel verfrist, het effect is echter ook snel weg. Bij ventileren daarentegen is de verversing meer geleidelijk en continu, bovendien heeft ventileren nauwelijks invloed op de temperatuur in de woning.

ENERGIEVOORDEEL: droge lucht warmt sneller op

Hoe zit het met de stookkosten?

In elk appartement is vocht aanwezig, dit wordt veroorzaakt door koken, wassen, douchen en baden, planten, eventuele huisdieren maar ook door transpiratie en uitademen. Gemiddeld wordt er zo’n 10 liter waterdamp per dag geproduceerd. Huisstofmijt en schimmels gedijen uitstekend bij vocht. Een gezonde frisse lucht voorkomt gezondheidsproblemen, ventileren is daarom belangrijk voor een optimaal binnenklimaat.
Ventileren leidt niet tot hogere stookkosten. In tegendeel, in een goed geventileerd huis is de lucht relatief droog. Droge lucht warmt sneller op dan vochtige lucht. Met een hygrometer kunt u de luchtvochtigheid in huis meten. Tussen de 40 en 60 is ideaal.
De lucht die we inademen bestaat uit:
78% stikstof
20% zuurstof
1% edelgassen
0,03% koolstofdioxide
0,97% water

Wat wordt verstaan onder natuurlijke ventilatie?

Er zijn twee soorten van ventileren: natuurlijk en mechanisch. Bij natuurlijke ventilatie wordt de lucht ververst middels de diverse ventilatieroosters in het appartement. Belangrijk is dat deze roosters altijd open staan. In oudere appartementen waar ventilatieroosters ontbreken zijn vaak zogenaamde klepraampjes aangebracht. Door deze ramen altijd op een kiertje te laten staan bereikt u hetzelfde effect als bij de roosters. Belangrijk is dat de lucht in huis kan doorstromen, elke binnendeur moet minstens 1,5 cm ruimte onder de deur hebben.
Welke soorten mechanische ventilatie zijn er?
Mechanische ventilatie is onder te verdelen in een aantal soorten. Het meest bekend is de mechanische ventilatie waarbij de lucht met behulp van een elektrische ventilator uit de woning gezogen wordt. De ventilatie-unit bevindt zich meestal in dezelfde ruimte als de cv-ketel en zuigt de lucht weg uit de woning. Deze lucht verdwijnt via afzuigventielen onder andere in de muur. Met behulp van een schakelaar (meestal in keuken en/of badkamer) kan de hoeveelheid lucht die afgevoerd wordt geregeld worden. Dit systeem staat altijd aan. De toevoer van frisse lucht gaat via ventilatieroosters.
Een ander systeem is de vraag-gestuurde mechanische afvoer. De woning is dan uitgerust met vocht- en/of CO2-sensoren die de luchtkwaliteit meten. Middels een elektronische aansturing wordt bepaald hoeveel lucht er afgevoerd moet worden en gaan de elektronisch bediende roosters automatisch verder of minder ver open.
Nog een mechanische optie is de lokale balansventilatie. In de buitenmuur wordt een aparte ventilatie-unit aangebracht die de aan- en afvoer van de lucht in de woning regelt. Deze units zijn te installeren voor één of meerdere kamers.

Hoe zit het met het onderhoud?

Ventilatieroosters en afzuigventielen moeten regelmatig worden schoongemaakt, minimaal eens per jaar, liefst vaker.
De woonhuisventilator en ventilatiekanalen bij de mechanische ventilatiesystemen moeten minimaal eens in de vier jaar door een specialist gereinigd worden. Vervuilde filters kunnen voor problemen zorgen omdat niet altijd duidelijk is wanneer deze vervangen moeten worden. Door een CO2-indicator in de woning aan te brengen krijgt de bewoner een seintje wanneer de ventilatie onvoldoende is.

TIP: voorkom dat de open (klep)raampjes de woning inbraakgevoelig maken door deze uit te voorzien van speciale sloten en/of een veiligheidsstang.

Tips voor een aangename luchtkwaliteit

- Planten als Aloë Vera, Gerbera en Chrysanten helpen de lucht te reinigen.
- Zet de verwarming ’s nachts niet te laag. De ideale huistemperatuur is 15 graden Celcius.
- Zorg voor goede ventilatie rondom printers en kopieerapparaten.
- Laat open geisers in keukens vervangen voor gesloten systemen.
- Droog was zo veel mogelijk buiten, lukt dit niet, zorg dan voor voldoende ventilatie in de ruimte waar de was te drogen hangt.